دیپلماسیِ بی‌صدای محرومان؛ عدالت در حاشیه

 

در نظریه روابط بین‌الملل، مذاکره اغلب نماد بلوغ سیاسی و تعهد به حل مسالمت‌آمیز منازعات تلقی می‌شود. با این حال، یک پرسش بنیادی مطرح است: آیا گفت‌وگوی دیپلماتیک واقعاً راه را برای صلحی پایدار هموار می‌سازد و بستری برای مشارکت گروه‌های به حاشیه‌رانده‌شده در تصمیم‌گیری‌های جمعی فراهم می‌آورد، یا آنکه صرفاً ابزاری در خدمت تحکیم منافع قدرت‌های مسلط است؟

https://www.youtube.com/watch?v=o6NquaVTrlA&t=95s

سوگ، خشم و مسئولیت: در برابر فاجعه، چه باید کرد؟

 رخداد تلخ و دردناک جنوب ایران، دل همه‌ی ایرانیان را به درد آورده است. در چنین لحظات حساسی، مقصر دانستن افراد یا نهادها دردی را دوا نمی‌کند؛ بلکه بذر کینه، خشم و شکاف‌های اجتماعی را گسترده‌تر می‌کند. در چنین شرایطی، تمرکز بر پاسخ به نیازهای فوری و اساسی مردم آسیب‌دیده، اقدامی به‌مراتب سازنده‌تر خواهد بود. هرچند اهدای خون اقدامی ارزشمند و نماد همبستگی انسانی است، اما به تنهایی پاسخگوی وسعت این بحران نیست.

صدای نشنیده در میزهای صلح: زنان و جوامع به حاشیه‌رانده‌شده

 

Othering and Hate: The Bahá’í Community’s Agency and Discourse in Iran's Transformative Era

 

دختران، حجاب و حافظه جمعیِ سرکوب

ورود نیروهای امنیتی به مدارس ایران با هدف اعمال قوانین حجاب، فراتر از یک اقدام صرفاً انضباطی و انتظامی است. از بعد

جامعه شناسی این مداخله، بخشی از یک پروژه سیاسی گسترده‌تر برای نهادینه‌سازی اطاعت درونی‌شده از ساختار قدرت از سنین پایین تلقی می‌شود. در واقع، دولت با بهره‌گیری از ابزارهای امنیتی در محیط‌های آموزشی، در پی آن است که کنترل بدن و ذهن نوجوانان، به‌ویژه دختران، را در راستای تثبیت نظم ایدئولوژیک خود اعمال کند.

اعدام در جمهوری اسلامی؛ خشونت نمادین و بازتولید قدرت

 

در سال‌های اخیر، افزایش چشم‌گیر احکام و اجرای اعدام در ایران، به‌ویژه پس از اعتراضات سراسری اخیر، پرسش‌های عمیقی درباره‌ی کارکرد اجتماعی، سیاسی و ایدئولوژیک این مجازات در جمهوری اسلامی ایجاد کرده است. این نوشتار می‌کوشد تا اعدام را، نه صرفاً به‌عنوان ابزار مجازات کیفری، بلکه به‌مثابه یک سازوکار تولید و اعمال قدرت تحلیل کند. این نوشتار، با تکیه بر نظریه‌های «میشل فوکو» درباره‌ی قدرت حاکمانه و زیست‌قدرت و مفهوم خشونت نمادین در اندیشه‌ی «پیر بوردیو»، نشان می‌دهد که چگونه نهادهای قضایی و رسانه‌ای جمهوری اسلامی، اعدام را در چارچوب مشروعیت‌سازی دینی-قانونی بازتولید می‌کنند. این تحلیل با ارجاع به داده‌ها و گزارش‌های نهادهای حقوق بشری، تصویری مستند و انتقادی از پیوند میان خشونت ساختاری، نظم سیاسی و حذف اجتماعی ارائه می‌دهد.

https://www.hra-news.org/articles/a-1416/

https://www.peace-mark.org/articles/168-7/

نوزده سال گذشت؛ نه با فراموشی، که با ایستادگی و امید

 

باورم نمی‌شود که پانزده سال از زمانی که این متن را نوشتم گذشته است. حتی باورنکردنی‌تر از آن، این است که تا کمتر از یک ماه دیگر نوزده سال از روزی می‌گذرد که جوانان شیراز، که سال‌ها با هم در یک گروه خدمتی کار می‌کردند، بازداشت و زندانی شدند. چه روزها و سال‌هایی گذشت... روزهایی سرشار از رنج، استقامت و در عین حال، امید.

در تمام این سال‌ها، سیاست‌های رسمی در قبال جامعه بهایی تغییر نکرده‌ است—و شاید حتی پیچیده‌تر و سخت‌گیرانه‌تر نیز شده‌اند. اما آنچه تغییر کرده، و می‌توان آن را بزرگ‌ترین دستاورد این مسیر پرچالش دانست، آگاهی و بینش مردم ایران است.

امروز، میلیون‌ها ایرانی—شاید به جرات بتوان گفت ۸۵ میلیون نفر—می‌دانند که آئین بهایی زادگاهش ایران است. می‌دانند که بهاییان که هستند، چه آرمان‌هایی دارند، و در این سرزمین چه ظرفیت‌هایی را با همه محرومیت‌ها در خود پرورش داده‌اند. آنها دیده‌اند که بهاییان، علی‌رغم محرومیت‌ها، همواره در کنار دیگر هم‌میهنان خود بوده‌اند—در آموختن، در ساختن، و در رنج و شادی.

نسلی نو پا به عرصه گذاشته است که نه تنها از حقیقت آگاه‌تر است، بلکه آماده‌تر برای همدلی، گفتگو، و ساختن ایرانی است که در آن هیچ‌کس به‌خاطر باورش منزوی و طرد نمی‌شود.

بله، نوزده سال گذشته است. اما نه با سکوت، نه با فراموشی، بلکه با بیداری، ایستادگی، و امید. این سال‌ها، نه تنها تاریخ رنج، که روایت روشنی از رشد و آگاهی جمعی هستند—روایتی که هنوز ادامه دارد.

https://www.balatarin.com/permlink/2011/2/18/2375405

مذاکره؛ نماد بلوغ سیاسی یا ابزاری برای تحمیل قدرت؟

مذاکره در ادبیات روابط بین‌الملل به‌عنوان نشانه‌ای از بلوغ سیاسی و تمایل به حل اختلافات از مسیر گفت‌وگو شناخته می‌شود. اما واقعیت پیچیده‌تر از این برداشت آرمانی است. این پرسش همچنان مطرح است: آیا مذاکره ابزار تحقق تفاهم و همزیستی است یا ابزاری در خدمت منافع بازیگران قدرتمند؟

واقع‌گرایان بر این باورند که مذاکره زمانی موفق است که به تقویت منافع ملی، قدرت و امنیت منتهی شود. در مقابل، سازه‌انگاران نقش هویت‌های جمعی، ارزش‌ها و هنجارهای مشترک را در شکل‌گیری گفت‌وگوهای پایدار پررنگ می‌دانند. یوهان گالتونگ نیز با تأکید بر «صلح مثبت»، معتقد است که بدون ساختارهای عادلانه و غیرخشونت‌آمیز، هیچ توافقی پایدار نمی‌ماند.

تجربه چند دهه "مذاکره —مستقیم یا غیرمستقیم—" میان ایران و آمریکا نشان می‌دهد که گفت‌وگو در غیاب اعتماد و عدالت، نه تنها به کاهش بحران‌ها منجر نشده، بلکه به تشدید فشارهای اجتماعی و حذف صداهای اقلیت، زنان و نیروهای تحول‌خواه در داخل انجامیده است.

در جهانی که منطق رقابت و سلطه‌طلبی بر مناسبات سیاسی سایه افکنده، بازتعریف جایگاه انسان به‌عنوان موجودی دارای کرامت، آگاه از وابستگی‌های جهانی و مشتاق به همزیستی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. تنها با چنین نگاهی است که مذاکره می‌تواند از ابزاری برای تحمیل، به فضایی برای تفاهم، عدالت و ساخت جهانی پایدارتر تبدیل شود.