۱۴۰۳ بهمن ۵, جمعه

توهم مبارزه یا واقعیت مقاومت؟ بازشناسی قدرت در عصر سرکوب نرم



 بازی کردن در زمین ساختار قدرت کار ساده‌ای است، چرا که این کار نه تلاش زیادی می‌طلبد و نه هزینه‌ای سنگین دارد. اما تلاش برای توضیح سازوکارهای این بازی بسیار دشوارتر است. ساختارهای قدرت، فارغ از نوعشان، به سرعت چنین تلاش‌هایی را جرم‌انگاری کرده و آن‌ها را مخرب یا خطرناک معرفی می‌کنند. حتی می‌توان زندانی سیاسی بود یا به‌عنوان یک فعال سیاسی یا اجتماعی شناخته شد، اما همچنان در چارچوبی که خود ساختار قدرت تعیین کرده، عمل کرد و توهم مبارزه با بی‌عدالتی داشت.


زندان بودن یا فعال سیاسی و اجتماعی بودن، به‌خودی‌خود به معنای مقاومت یا مخالفت واقعی نیست. به همین ترتیب، هر بازداشت یا اعدامی نیز الزماً نشانه‌ای از داشتن جرم سیاسی نیست. مسئله اصلی درک ماهیت ساختار قدرت و نحوه بازتولید آن است. بدون این آگاهی انتقادی، تلاش‌ها برای ایجاد تغییرات معنادار ممکن است بی‌هدف شود یا حتی توسط همان نیروهایی که قرار است با آن‌ها مبارزه شود، به خدمت گرفته شود.

این کار در جهانی که تحت سیطره رسانه‌ها و سازوکارهای تبلیغاتی پیچیده آن‌هاست، به‌ویژه دشوار است. روایت‌های رسانه‌ای اغلب دینامیک‌های عمیق‌تر قدرت را پنهان می‌کنند و با ایجاد توهم‌هایی، افراد و جنبش‌ها را در چارچوب‌هایی از پیش طراحی‌شده گرفتار می‌سازند. مقاومت واقعی و تلاش برای تغییرات بنیادین نه تنها به شجاعت، بلکه به شفافیت فکری نیاز دارد تا بتوان این سازوکارها را تشخیص داد و افشا کرد و اطمینان حاصل کرد که اقدامات هدفمند هستند و به جای تقویت بی‌عدالتی‌های ساختاری، در مسیر رفع آن‌ها قرار دارند.

بیش از دو دهه است که ساختار قدرت یک جراحی عمیق و گسترده را در جامعه ایرانی آغاز کرده است؛ جراحی‌ای که تمام افراد، گروه‌ها و لایه‌های اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده است. این فرآیند، همانند هر جراحی دیگری، با خونریزی و درد همراه بوده است و نتیجه نهایی آن همچنان نامعلوم است. حتی پس از پایان این جراحی، همیشه این نگرانی وجود دارد که بیمار، یعنی جامعه، به‌طور کامل از بین برود یا دیگر نتواند بهبود یابد.

اما یک چیز روشن است: جسم جامعه را می‌توان جراحی کرد، حتی ممکن است آن را به نابودی کشاند، اما روح جامعه را هرگز نمی‌توان از میان برداشت. روح بیداری، آگاهی، همدلی و همکاری همچنان زنده می‌ماند و راه خود را برای احیا و تحول پیدا می‌کند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر

مصاحبهٔ تلویزیونی نقش سازندهٔ دین در اجتماع را بررسی می‌کند

  نماینده‌ای از جامعهٔ بهائی تونس با اشاره به تجربیات بهائیان این کشور، مفهوم دین به عنوان نیرویی برای پیشرفت اجتماعی را بررسی می‌کند. شهر ت...